Kuzey Doğu Suriye’de Gerilim Artıyor: YPG, Rejimi Baskılıyor
03 Şubat 2021

Yeni Amerikan yönetiminin, Suriye politikasına dair henüz net bir çerçeve görülmediyse de YPG’nin daha çok destekleneceği bir döneme dönüş olası gibi görünüyor. Ufuktaki bu olasılıklar YPG başta olmak üzere bölgedeki aktörlerin yeni döneme hazırlık mahiyetinde manevralarına yol açıyor. YPG öncülüğündeki SDG unsurları ile rejim unsurları arasındaki doğu ve kuzey doğu Suriye’de son günlerde yaşanan gerginlik de bu yeni dönem öncesi hazırlıklar gibi gözüküyor.

Gerginliklerin çatışma ve can kaybına yol açtığı Haseke’de rejim güçlerinin kontrolündeki bölgelerde yaşayan siviller, YPG öncülüğündeki SDG güçlerine tepkili. YPG’nin Haseke vilayet merkezinde, rejim kontrolündeki bölgeleri kuşatma altına alarak giriş çıkışları kısıtlaması ve bu uygulamanın gıda başta olmak üzere temel ihtiyaç malzemelerinin bu bölgelere girişini engellemesi protesto edildi. Protestoları güç kullanarak dağıtma yolunu seçen[1] YPG’nin bu tavrı kan dökülmesine yol açtı. YPG’ye bağlı Asayiş polis gücü noktasına yürüyen göstericilere YPG unsurlarının müdahalesi bölgedeki YPG unsurları ile rejim yanlısı USG unsurlarını karşı karşıya getirdi. YPG tarafından açılan ateş sonucu 1 USG unsuru ölürken yine rejim yanlılarından en az 3 kişi yaralandı.[2] Bu hadiseden henüz bir hafta önce Amude’de 3 rejim unsurunu gözaltına alan[3] YPG, yine aynı günlerde Kamışlı’da çıkan çatışmada 1 USG unsurunu öldürmüştü.[4] Müzakereler sonrasıYPG’nin kuşatmasının 2 Şubat gibi kaldırılmaya başlanacağı duyurulsa da 3 Şubat itibariyle rejim kaynakları halen söz konusu bölgelere temel ihtiyaç malzemesi girişinin engellendiğini iddia ediyor.

YPG öncülüğündeki SDG’nin rejim ile arasındaki husumet sadece kuzey doğu’daki Amude-Kamışlı-Haseke hattında tehlikeli sinyaller vermiyor. Rejimin iddiasına göre YPG, Rakka’nın rejim kontrolündeki güney bölgelerine neredeyse iki haftadır elektrik verilmesini engelliyor.[5] YPG ile rejim arasındaki husumet iki aktörün karşı karşıya geldiği Deyr ez-Zor’da da rejim yanlısı/YPG karşıtı gösterilerin yapılmasına sebep oldu.[6] Bölgede rejim yanlıları, YPG’yi aynı zamanda adam kaçırmakla da suçluyor.[7] Taraflar arasındaki gerilim bölgedeki kaçakçılık ekonomisini de vurdu. YPG’nin Deyr ez-Zor’daki rejim kontrolündeki bölgelerle iş yapan kaçakçı unsurları engellediğine dair iddialar son dönemde çoğaldı.[8] Lakin tarafların söz konusu ticaretteki rollerini göz önünde tutarak bu iddiaların doğruluğuna temkinli yaklaşmak faydalı olacaktır. Zira YPG bölgelerinde ABD desteği ile çıkarılan petrolün, bölgede Esed rejimiyle de işbirliği yapan aracılarca satıldığı bilinmekte.[9]

Bölgede petrol yatakları başta olmak üzere enerji ve lojistikte hayati kaynak ve yolları kontrol altında tutan YPG öncülüğündeki YPG’nin maddi olarak zor günler geçiren Esed rejimini bu yolla baskılayacağı ve Biden yönetimi döneminde vites arttıracağı beklenilebilir. Yine de eski tecrübelerin aksine maddi ve siyasi maliyetleri fazla, geniş çaplı bir çatışmadan sadece Esed rejimi değil YPG’nin de uzak durmak isteyeceği aşikar. Aksi takdirde Esed rejimini Ankara ile yakınlaştırma riski ortaya çıkacak ki bu riski YPG’nin şu aşamada tercih etmesi rasyonel olmayacaktır.

Ömer Behram Özdemir

[1] https://syrianobserver.com/EN/news/63384/sdf-disperses-protesters-over-demonstration-against-siege-of-hassakeh-city.html , Erişim Tarihi: 2 Şubat 2021.

[2] https://nrttv.com/En/News.aspx?id=26158&MapID=1 , Erişim Tarihi: 2 Şubat 2021.

[3] https://twitter.com/IdlibEn/status/1353034785191567361, Erişim Tarihi: 1 Şubat 2021.

 [4] https://twitter.com/OGNreports/status/1353275103010807811 , ErişimTarihi: 1 Şubat 2021.

[5] https://twitter.com/Karam__Shaar/status/1355914942948417542 , Erişim Tarihi: 2 Şubat 2021.

[6] http://sana.sy/en/?p=220394 , Erişim Tarihi: 2 Şubat 2021.

[7] https://twitter.com/SANAEnOfficial/status/1355826960430149632 , Erişim Tarihi: 2 Şubat 2021.

[8] https://twitter.com/riskmap_/status/1355897766870831107 , Erişim Tarihi: 3 Şubat 2021

[9] American entrepreneurs wade into murky Syrian oil business , Financial Times, Ocak 2021.