İsrail, İran Yanlısı Milislerin Merkezi Elbu Kemal’i Vurdu
18 Ocak 2021

Geçen yıl  Suriye’de 20’den fazla hava saldırısı düzenleyen İsrail Hava Kuvvetleri, 2021’e de hızlı bir giriş yaparak Deyr ez-Zor’daki İran yanlısı milis güçlerin kontrolündeki noktalara hava harekatı düzenledi. 13 Ocak’ta gerçekleştiği bildirilen saldırılarda saha kaynaklarına göre İran yanlısı milislerin pozisyonlarına ek olarak silah depoları da vuruldu.[1] Çok sayıda İran yanlısı milisin saldırılar sonucu hayatlarını kaybettikleri çeşitli kaynaklarca teyit edilse de saldırıların ölü ve yaralı bilançosuna dair henüz net bir bilgiye ulaşılamadı. Lakin Enab Baladi’nin al-Ilam al-Mukawem kanalını kaynak gösterdiği iddiaya göre, 5 milis yaşamını yitirdi.[2] Yine Enab Baladi’nin bu kez Media al Mashrek ve bölgeyi takip eden yerel kaynaklara dayandırdığı bilgiye göre, saldırılarda İmam Ali Askeri Üssü, Hizam, el-Kaim sınır bölgesinin çevresi, el Sina’a, el-Duveyr, Mayadin, Sarda Dağı, Muhasan, el Kuriya ve Elbu Kemal bölgeleri yoğun şekilde vuruldu.[3]

Rejim kaynakları da saldırıyı doğrularken failin İsrail olduğunu vurguladı. Suriye rejimi savunma kaynaklarının SANA’da yayınlanan demeçlerine göre, 13 Ocak saat 01.10’da İsrail güçleri tarafından Deyr ez-Zor ve Elbu Kemal bölgeleri hava saldırılarıyla vuruldu.[4] Böylece İsrail son üç haftada dördüncü kez bölgeye saldırı gerçekleştirmiş oldu. Yerel kaynakların iddiasına göre, saldırılardan bir kaç gün evvel Elbu Kemal ve çevresinde bulunan ve içlerinde komutanların da yer aldığı Rus kuvvetleri yerlerinden ayrılarak şehir içerisinde yeni belirlenen bölgelere intikal etti. Kaynaklara göre, Rusya’yı bu hamleye zorlayan Tahran ile bölgede yaşanan çekişme. İran yanlısı milislerin olası saldırılarından çekinen Rus güçleri, bu milis güçlerin konuşlandığı alanlara oldukça yakın ve koruması zayıf olan karargahlardan çekilme ihtiyacı hissetti. Yerel kaynakların Tahran çekincesine bağladığı bu çekilmeyi, Tel Aviv ile koordineli bir hamle olarak da düşünmek mümkün. Zira Suriye’deki saldırılarında bölgede öncelikli tehdit olarak gördüğü İran destekli unsurları hedef alan İsrail, koordinasyon eksikliği sebebiyle Rus güçlerinin yaşayabileceği kayıpları arzu etmeyecektir. Öte yandan, Moskova’nın Tahran ile giriştiği Suriye içi rekabetten de faydalanmak, İsrailli karar alıcılar için önemli bir avantaj olacaktır.

İran yanlısı milislerin, Suriye içerisindeki önemli merkezlerinden olan Elbu Kemal bölgesinde sayıları net olarak bilinmemekle beraber Liva Fatımiyyun, Harekat Nuceba, Liva Zeynebiyyun, Kuvat 313 gibi milis güçler ve İran Devrim Muhafızları unsurları konuşlanmaktadır.[5] İran ve İran yanlısı güçlerin etkin olduğu Bağdat-Şam hattında Suriye çöl bölgesinin Irak ile kesiştiği yer olan Elbu Kemal, askeri ve lojistik olarak İran’ın etkinlik hattının en önemli geçidi konumundadır. Tahran’dan başlayarak Bağdat, Ramadi, Anbar kırsalı, Elbu Kemal&el Kaim’den geçerek Mayadin, Deyr ez-Zor ve Tedmür üzerinden Şam’a ulaşan bu ikmal hattı İran’ın Irak ve Suriye’deki çöl bölgelerini aşarak Lübnan’a geçtiği ve Bağdat-Şam-Beyrut olmak üzere üç başkentteki etkinliğinin tahkimi için hayati bir koridor anlamına gelmektedir.

 Bu bölgedeki yoğun varlığı ile koridorunu güvenli hale getirmek isteyen İran’ın bu güçleri Suriye rejiminin sahip olduğu yetersiz hava savunma kapasitesi sebebiyle aynı zamanda İsrail için sürek açık bir hedef konumundadır. Moskova ile Tahran arasında Dera’dan Deyr ez-Zor’a kadarki hatta yaşanan rekabet de göz önüne alınırsa bu bölgenin belli aralıklarla yinelenen İsrail saldırılarına hedef olması oldukça muhtemeldir.

 

Ömer Behram Özdemir

 

[1] https://english.enabbaladi.net/archives/2021/01/most-violent-airstrikes-so-far-unidentified-aircraft-target-iran-military-sites-in-deir-ez-zor/ , Erişim Tarihi: 14 Ocak 2021.

[2] https://english.enabbaladi.net/archives/2021/01/most-violent-airstrikes-so-far-unidentified-aircraft-target-iran-military-sites-in-deir-ez-zor/ , Erişim Tarihi: 14 Ocak 2021.

[3] https://english.enabbaladi.net/archives/2021/01/most-violent-airstrikes-so-far-unidentified-aircraft-target-iran-military-sites-in-deir-ez-zor/ , Erişim Tarihi: 14 Ocak 2021.

[4] http://www.sana.sy/tr/?p=226253 , Erişim Tarihi: 15 Ocak 2021.

[5] https://english.enabbaladi.net/archives/2021/01/most-violent-airstrikes-so-far-unidentified-aircraft-target-iran-military-sites-in-deir-ez-zor/ , Erişim Tarihi: 14 Ocak 2021.