Deyr ez-Zor’da Devlet Dışı Aktörlerin Milis Edinme Yarışı
14 Haziran 2021

Deirezzor 24’ün haberine göre, Bakara Aşiretinin önde gelen şeyhi Navaf el-Beşir Mahir, Esed’den zorunlu askerlik hizmetinden kaçan ve haklarında arama kararı bulunan 1200 kişiyi kontrol altına alma yetkisi aldı.[1] Rejim ile uzlaşı anlaşması imzalayacak olan bu şahısların el-Beşir’in komutası altında 4.Zırhlı Tümen’e bağlı olarak silah altına alınacakları bildirildi. Deyr ez-Zor kırsalında Rusya’nın kontrol alanında bulunan bölgedeki askeri noktalarda ve Fırat’ın doğusundaki bir kısım köyde görev yapmaları beklenen bu unsurların aylık 100- 150 bin Suriye lirası civarı maaş almaları bekleniyor. Yine kaynaklara göre, Mahir Esed ile Beşir arasındaki mutabakat gereği silah altına alınma sürecinin hızlanması için Deyr ez-Zor şehir merkezinin de içlerinde bulunduğu muhtelif noktalarda 3 “asker alım merkezi” kurulacak.

Esed rejiminin içinde bulunduğu maddi sıkıntılar ve ordu güçlerinin yıpranmış yapısı sebebiyle Suriye’nin doğusunda ortaya çıkan güç boşluğu, rejime orta vadede yeni maliyetler çıkarırken Rejim bu bölgede en azından halihazırda firari ya da kaçak olanların silah altına alınması ile bu boşluğu az da olsa doldurma arzusunda. Bu eğilimi görerek rejim adına bölgede öne çıkan tek güç odağı ise Navaf el-Beşir değil. Rejim cephesinin finansörlerinden olan ve Deyr ez-Zor bölgesinde kaçakçılık başta olmak üzere ekonomik rant sağlamak adına milis güçler kurup fonlayan Hüsam Katırcı bu meselede de ön plana çıkarak inisiyatif alma eğiliminde olduğunu gösterdi.

Daha önce bölgedeki petrol sahaları çevresinde etkinliğini arttırmak istemesi sebebiyle İran destekli güçlerle gerginlikler yaşayan Katırcı milisleri bugünlerde Rus güçlerinin korumasında petrol sahaları yakınlarında görev alacak yeni milislerin devşirilmesinde rol alıyor.[2] Yine Deirezzor24’ün saha kaynaklarına göre, Katırcı milisleri kaçak ve firarilerin silah altına alınması sürecini yürütmek hususunda istekli olduklarını duyurdu.[3] Bununla kalmayıp rejim ile uzlaşarak silah altına alınan ve milisler ayda 15 gün çalışma, aylık gıda yardımı ve kendilerine güvence sağlayacak kimlik kartları alacakları şeklinde teşvikler de Katırcı milislerince dillendiriliyor. Askeri kimlik kartlarının Ulusal Savunma Güçleri’nin (USG) aylık ücret karşılığında sivillere kiralayarak illegal gelir elde ettiği göz önüne alındığında, bu teşvikin talep görmesi oldukça olası görünüyor.[4] USG, Katırcı milislerinin devşirdiği firari ve kaçaklardan oluşan yeni milislerin bir kısmının çöl bölgesinde DEAŞ’ın saldırılarına çokça hedef olan Şula-Kebacib hattında konuşlandırılacağı Deirezzor24’ün iddiaları arasında yer alıyor.

Petrol bölgeleri üzerinden rekabet, DEAŞ’a karşı operasyonlar vasıtasıyla nüfuz yarışında öne geçmek ve kaçakçılık gelirlerinde büyük payı almak bölgedeki milis güçler ve bu güçlerin sponsorları olan ülkelerin bölge stratejilerini doğrudan etkiliyor. Rejimin firari ve kaçakları milisleştirip silah altına alma planı da bu açıdan bölgedeki Tahran-Moskova rekabetinin yaşanacağı yeni bir cephe olarak ortaya çıkıyor.

 

Ömer Behram Özdemir

 

[1] https://deirezzor24.net/en/nawaf-al-bashir-leaves-the-iranians-to-the-russian-arms-in-deir-ezzor/ ,Erişim Tarihi: 9 Haziran 2021.

[2] https://deirezzor24.net/en/qaterji-militia-recruits-women-and-men-in-deir-ezzor/ , Erişim Tarihi: 9 Haziran 2021.

[3] https://deirezzor24.net/en/al-qaterji-militia-tempts-wanted-men-in-deir-ezzor-to-sign-settlement-with-assad-regime/ , Erişim Tarihi: 9 Haziran 2021.

[4] https://deirezzor24.net/en/ndf-militia-sells-civilians-military-cards-in-deir-ezzor/ , Erişim Tarihi: 9 Haziran 2021.